Zelfcompassie Concreet 5: Schaamfeestje!

13 april 2017

Only if we are brave enough to explore the darkness
will we discover the infinite power of our light. –
Brené Brown

Schaam jij je wel eens? Dat je jezelf afkeurt vanwege iets doms dat je deed, of je jezelf te dik vindt of niet goed genoeg? Als ik me schaam voel ik me kwetsbaar, overzie het grote geheel niet meer en denk: ‘Hoe heb je dat nou kunnen doen? Wie zit er op jouw blogs te wachten? Wat weet jij er nou eigenlijk van?’ Ik voel me een slecht mens of klein en niet verbonden met mezelf en anderen. Het heeft weinig met zelfcompassie te maken, waarbij erkennen van feilbaarheid een van de pijlers is. In plaats van het te verbergen blijkt het effectiever of een schaamte-ervaring te delen. Het vraagt wel wat moed om mijn imperfecties onder ogen te zien en door te vertellen, want het doet afbreuk aan mijn ideale zelfbeeld. Door het toch te delen krijg ik steun en herkenning van anderen, die soortgelijke situaties meemaken. ‘Jij ook? Ik dacht dat ik de enige was’.

We delen meestal alleen de perfecte plaatjes en verhalen over onszelf, zie bijvoorbeeld Instagram of Facebook. We verstoppen liever onze imperfecties, uit angst om collega’s of vrienden kwijt te raken, of een slechte aantekening te krijgen op het werk. Schaamte zelf zorgt helaas al voor verbreking van contact. Praten over moeilijke ervaringen, gemaakte fouten en onzekerheden met iemand die hier zorgvuldig mee omgaat, zorgt voor verbondenheid en kracht. In de zorg is dit een gebied dat steeds vaker aandacht krijgt, door moedige zorgprofessionals die hun fouten durven te delen.

Brené Brown schrijft over schaamte in haar boeken De kracht van kwetsbaarheid, Gelukkig ben ik niet de enige en De moed van imperfectie. Laten we erkennen dat we gevoelig zijn voor menselijke ervaringen als schaamte, afkeuring en verwijten, schrijft ze. We kunnen schaamtebestendigheid en compassie voor onszelf en anderen ontwikkelen. Als we compassie tonen kunnen we schaamteverhalen horen. Geen oordelen of verwijten maken, maar er getuige van zijn. Een vriendin van mij opperde: laten we schaamteloos met elkaar vieren dat we imperfect zijn. Geen schuimparty maar een schaamparty. Schaamteloos onze imperfecties uit het donker halen, ze in de spotlight zetten, terwijl we ons vol laten lopen met moed, compassie en verbondenheid. Cheers!

Zelfcompassie concreet

  1. Reflectie. Stel jezelf de volgende vier vragen:
  • Wat gebeurt er wanneer je door schaamte in een hoek gedreven wordt?
  • Hoe bescherm je jezelf?
  • Bij wie kun je terecht met je neiging om van je af te bijten, je huilend te verstoppen of je uit te sloven voor anderen? Wees kieskeurig bij wie je je hart uitstort, kies iemand die jou aanvaardt met je sterke en kwetsbare kanten.
  • Wat is het moedigste wat je voor jezelf kunt doen wanneer je je heel klein en gekwetst voelt?
    Bron: De moed van imperfectie, Brené Brown
  1. Reflectie of oefening in tweetallen. Schaamte herkennen is een belangrijk instrument voor schaamteveerkracht. Ongewenste identiteit is een belangrijke uitlokker van schaamte. Welke ongewenste identiteiten ondermijnen jouw ‘ideale ik’? Denk aan identiteiten die te maken hebben met lichaamsbeeld en uiterlijk, je werk en ambities, ouderschap, opvoeding, seks, ouder worden, je mening, je geloof. Wissel je ongewenste identiteiten uit met iemand die het mag horen. Welke inzichten levert je dit op?
    Bron: Gelukkig ben ik niet de enige, Brené Brown
  1. Schrijfoefening. Hoe luister jij naar het verhaal van iemand die schaamte ervaart, door bijvoorbeeld een gemaakte fout op het werk op te biechten? Kun je je openstellen zonder oordeel of verwijt? Wat is jouw ervaring? Kun je hiervoor kiezen? Wanneer wel en wanneer niet? Wat heeft het te maken met het omarmen van je eigen schaamte? Wat leer je hier van?
    Bron: Gelukkig ben ik niet de enige en De moed van imperfectie, Brené Brown
  1. Discussie. Brené Brown schrijft op pagina 36 in De moed van imperfectie: ‘Compassievolle mensen zijn mensen die grenzen respecteren.’
    Wanneer jij aan de meest compassievolle mensen denkt waarmee je werkt, klopt deze stelling? Voel jij je iemand die grenzen respecteert op je werkplek? Kan je een situatie beschrijven waarbij je het ‘gedoe’ van iemand aanspreken en grenzen stellen maar liet lopen? Wat gebeurde er vervolgens? En kun je je een situatie voor de geest halen waarbij je iemand verantwoordelijk stelde voor zijn gedrag? Wat gebeurde er vervolgens? Wat leer je hier van? Bron: www.brenebrown.com
  1. Leestip: de boeken van Brené Brown: De kracht van kwetsbaarheid, Gelukkig ben ik niet de enige en De moed van imperfectie.
  2. Kijktip: de TEDtalks en filmpjes op Youtube van Brené Brown.

Irene Muller-Schoof

TEKEN HET CHARTER VAN COMPASSION FOR CARE

Teken nu

Momenteel hebben mensen het charter getekend