Chronisch ziek en toch zin houden

29 juni 2015

Kunnen we, ook als we chronisch ziek zijn iets leren van de Happyholics die zingeving centraal stellen in hun leven? Volgens spiritueel gids Gill Edwards kan iedereen zingeving vinden door zich over te geven aan wat zij de ‘Zachte Tijd’ noemt. Door de tijd te nemen voor herontdekking van je zin, kom je als het ware weer thuis in je eigen leven.

Bij Warchild, waar ik vrijwillig voorlichter ‘op leeftijd’ ben, kom ik veel jonge, zeer dynamische vrijwilligers tegen die studeren, stage lopen en bijbaantjes hebben. Ze lijken gedreven door geld en status, maar dat is een misvatting, zo bleek uit een persoonlijk gesprek met een van hen.

Deze jonge generatie wil een wezenlijke, zingevende bijdrage leveren aan de maatschappij, ook al levert dat nu ‘niks’ en straks wellicht ook niet eens veel geld op. Deze jonge mensen kiezen voor persoonlijke groei en ontwikkeling, juist in hun werk. Ze worden Happyholics genoemd!

Oudere levenskunstenaars
Erg inspirerend vind ik ook ouderen die, ook als ze ziek zijn of te kampen hebben met andere verliezen, toch nieuwe uitdagingen aangaan en autonoom blijven in denken en doen. In mijn omgeving bezoek ik een aantal van deze ‘wijze ouderen’ graag en na afloop ga ik altijd verfrist weer naar huis. Hun leefwijze vind ik een ‘hele prestatie’ en ik hoop dat ik later ook zo monter en veerkrachtig oud mag worden.

Dat wat deze jonge Happyholics en oudere levenskunstenaars praktiseren, is dat ze ‘ertoe willen doen’ in hun leven. Hiermee kunnen ze een voorbeeld zijn voor degenen die soms dagen ‘van de kaart zijn’ door een chronische ziekte zoals migraine (ik spreek uit eigen ervaring) of maanden depressief zijn (geweest) vanwege een groot verlies door verloren hebben of verloren zijn.

Tijd nemen
Spiritueel gids Gill Edwards stelt in haar boek: ‘Neem tijd voor jezelf – En geniet van het leven’, dat ‘zin in je leven’ voor iedereen is weggelegd. Haar remedie? Door tijd te nemen voor jezelf, door je over te geven aan ‘Zachte Tijd’ kun je meer van je leven genieten, ook als bijvoorbeeld je gezondheid het (af en toe) laat afweten.

Geen moeten
Wie echter puur ‘in de Harde Tijd’ is, leeft volgens zijn agenda of laat zich leiden door verplichtingen die anderen vaak voor je bepalen. De nadruk op ‘moeten en afkrijgen’ laat weinig ruimte over voor ‘voelen en zijn’. Met een risico op stress, een onvoldaan gevoel, jezelf kwijt raken en ‘er helemaal geen zin meer in hebben’.

Je hebt een bericht
Edwards stelt dat elk ziektesymptoom een bericht aan jezelf is of je een kans geeft. Symptomen hebben te maken met een gebrek aan evenwicht in je leven, zoals weigeren te veranderen of een doel na te streven zonder op andere behoeften te letten.

Heel herkenbaar! Terwijl mijn To-Do-lijstje vorige week alleen maar uitdijde, kreeg ik, jawel!, ook nog eens dikke hoofdpijn. Nu – na een paar dagen uitrusten, niets doen en afstand nemen – schrijf ik fluitend dit blog, de wasmachine draait vrolijk en voortvarend haar rondjes en de ‘waslijst’ blijkt ineens heerlijk overzichtelijk te zijn.

Volgens Gill wijst hoofdpijn op “een innerlijk conflict over wat je wilt doen en wat je denkt dat je moet doen”. En zo duidt lage rugpijn volgens haar op “Je voelt je bedrukt door te veel verantwoordelijkheid. Je hangt de martelaar uit”. Had ik die levenslessen maar eerder geweten, dan had ik afgelopen weken leuker geleefd en was het werken niet zo’n geploeter geworden, denk ik nu beteuterd.

Niet vechten, maar luisteren
Ik kan me daarom helemaal vinden in haar boodschap dat een mens elke dag de kans krijgt te erkennen wat zijn of haar lichaam nodig heeft. Dit lieve lijf stuurt ons steeds berichten om te helpen, zoals: doe het rustig aan of neem eens een pauze(!). Wie dat niet uit zichzelf doet, wordt ziek en wordt gedwongen rust te nemen. Dus, les 1: Ga niet vechten tegen je lijf, maar ondersteun haar behoeftes. En les 2: Let op de taal van je lichaam, erken wat het nodig heeft.

Oftewel, in poëtischer woorden ter afsluiting: We leven pas voluit, of we bloeien weer op, als we onszelf de tijd gunnen. Voor processen in en buiten ons, voor kansen en mogelijkheden, hoe klein ook. Even stilstaan en de tijd nemen, kan voelen als thuis komen, je weer thuis voelen in je eigen omstandigheden, in je leven van dit moment.

Door rust in te bouwen, – op een dag, in een week – creëer je letterlijk en figuurlijk ruimte. Ruimte om je leven te accepteren, te genieten van wat is en zingeving te ervaren.

Welmoed van der Goot

TEKEN HET CHARTER VAN COMPASSION FOR CARE

Teken nu

Momenteel hebben mensen het charter getekend