Voel jij je ook wel eens eenzaam?

24 mei 2021

De laatste maanden is er in de media geregeld aandacht voor eenzaamheid geweest.

In deze Covid-19 periode wordt pijnlijk duidelijk hoeveel mensen er eenzaam zijn en hoe dit nog eens is toegenomen door quarantaine, beperking van bezoek en activiteiten en ‘social distancing’.

Ik heb dan vooral een beeld van oudere mensen, die nu ook nog eens beperkt bezoek mogen ontvangen. Of mensen die single zijn of alleen wonen. En ik denk ook aan sommige chronisch zieken of psychiatrische patiënten. En mensen die Covid hebben gehad: sommigen worden gemeden omdat hun omgeving bang is voor besmetting.

Eenzaamheid is misschien niet iets dat je direct met jezelf associeert.

Ik ook niet.

Tot ik erover kwam te spreken met mijn supervisor. Zij vertelde me dat veel mensen eenzaamheid niet altijd bij zichzelf herkennen.

Ik vroeg me af wanneer ik in mijn leven eenzaam ben geweest en kon toch best wat periodes bedenken. Ik weet nog goed hoe eenzaam ik me voelde toen ik voor de deur van de eerste klas stond en in mijn eentje naar binnen moest bij die grote kinderen: ik had al leren lezen op de kleuterschool en ‘mocht’ een paar lessen gaan volgen op de grote school. Of toen ik gepest werd door een clubje populaire meiden in de vijfde klas. En ook wel toen ‘iedereen’ om me heen kinderen kreeg en ik niet: de gesprekken leken soms over niets anders dan ‘de kinderen’ te gaan.

Eenzaamheid is niet hetzelfde als alleen zijn.

Eenzaamheid is een gevoel van disconnectie, van niet verbonden zijn. Alsof niemand om je heen je begrijpt of zich om je bekommert. Dat betekent ook dat je je eenzaam kunt voelen terwijl er toch veel mensen om je heen zijn. Ik herken het wel bij mezelf en bij de artsen die ik coach als je het gevoel hebt dat je ‘anders’ bent. Als je het vak van arts helemaal niet zo geweldig vindt. Of als je geïnteresseerd bent in een meer holistische, integrale geneeskunde. Of als je je onzeker voelt in je werk, banger dan je collega’s bent om fouten te maken of niet goed voor jezelf durft op te komen.

Eenzaamheid is een heel persoonlijke ervaring. Sommige mensen hebben genoeg aan een paar goede contacten, anderen aan meer. De een heeft ook meer behoefte aan erkenning en waardering dan de ander. Pijn is bijvoorbeeld ook een heel persoonlijke ervaring. Ik weet het van als ik weer eens heftige buikpijn had door de endometriose. Je kunt bijna niet uitleggen wat je precies ervaart aan iemand anders. Dat voelt soms eenzaam.

Iedereen voelt zich wel eens eenzaam. We zijn nu eenmaal mensen met wie het soms goed gaat en soms ook niet. We maken allemaal dingen mee. We hebben ieder, door onze aanleg, opvoeding en omstandigheden, onze eigen beleving. We vinden het moeilijk om ons kwetsbaar op te stellen, onze gevoelens te delen.

Wanneer voel of voelde jij je weleens eenzaam?

Misschien heb jij moeilijke periodes gehad in je leven.

Of heb je nare dingen meegemaakt in deze Covid-periode of heb je je onveilig gevoeld.

Misschien voelde jij je eenzaam in je rol als juf of leraar voor je kinderen de afgelopen periode omdat je partner niets daarin deed: ineens vielen veel mensen terug in oude rolpatronen.

Of woon je niet samen en voelde het huis ineens extra leeg.

Misschien heb jij moeite om al je taken thuis en op het werk te combineren en denk je dat je de enige bent.

Misschien heb je een dierbare (patiënt) verloren.

Er zijn ontelbaar veel redenen om eenzaam te zijn

Maar het is nog moeilijker als je in een omgeving werkt, waar je stoer en sterk wordt geacht te zijn. Waar je gewend bent alles alleen op te lossen. Waar weinig ruimte is voor emoties. Of zoals mijn Engelse supervisor het omschrijft: waar perfectionisme ‘socially sanctioned’ is.

Gelukkig lijkt er deze periode wel iets te veranderen in de medische wereld. De initiatieven om als zorgverlener goed voor jezelf te zorgen, je emoties te delen en daarbij als ziekenhuis of instelling hulp aan te bieden leken als paddenstoelen uit de grond te schieten. Ineens ‘mag’ je kwetsbaar zijn. Als we dat na deze periode kunnen vasthouden zou dat heel mooi zijn!

Eenzaamheid is net als alle emoties een teken dat er aan een behoefte niet is voldaan. Het is een manier van ons systeem om ons aan te zetten tot actie.

Voel je je eenzaam? Wees dan mild en vriendelijk voor jezelf. Ook al voelt het juist wel zo, je bent niet de enige die dit voelt. Vraag jezelf: wat wil dit gevoel mij vertellen? Wat heb ik nu nodig? Zoek een manier om dat voor jezelf te regelen.

Vaak is dat een luisterend oor. Als dat ook voor jou geldt, kijk dan of je je verhaal met een vriend of vriendin, je partner of een collega kunt delen. En anders vind je hier verschillende luisterinitiatieven.

Auteur: Marga Gooren

TEKEN HET CHARTER VAN COMPASSION FOR CARE

Teken nu

Momenteel hebben mensen het charter getekend