“Ik kan er completer zijn voor mijn patiënten”

13 mei 2015

“Ik vind het huisartsenvak erg leuk en het geeft me veel voldoening. Ik hoop het nog heel lang met veel plezier uit te oefenen, maar ik vind het ook zwaar”, vertelt Angelique Glansdorp (37). Zij werkt 33 uur per week als huisarts in een gezondheidscentrum in Leiden. Daarnaast geeft zij als gediplomeerd docent vijf uur per week yogales. Ook volgde ze cursussen op het gebied van mindfulness en compassie. “Yoga en mindfulness hebben mij geholpen bij mijn persoonlijke ontwikkeling. Daardoor kan ik er, denk ik, completer voor patiënten zijn. Niet alle wijsheid komt uit studieboeken.”

“Tijdens mijn coschap huisartsgeneeskunde had ik echt het gevoel dokter te kunnen zijn zoals dat bij mij past. Laagdrempelig contact met patiënten over uiteenlopende vragen en problemen. En in 10 (of 20) minuten moet het probleem en vervolg helder zijn. De huisarts staat letterlijk en figuurlijk dicht bij de patiënt, zonder witte jas, en kent de patiënt (en zijn familie) vaak al jaren en komt zo nodig bij hem thuis.”

Echt iets betekenen
“Natuurlijk worden er nieuwe dingen ontwikkeld zoals zelfmanagement en zorg op afstand. Maar de basis van mijn vak blijft toch de vertrouwensband, de gezins- en familiearts en de generalist zijn. Ik haal veel voldoening uit momenten dat ik zie dat ik voor patiënten echt iets kan betekenen. Dat kan heel uiteenlopend zijn: een ouder van een ziek kind geruststellen of iemand snel op de goede plek in het ziekenhuis krijgen als ik denk: “dit is niet pluis”. Maar ook een luisterend oor bieden en iemand weer een beetje de goede weg op helpen in een lastige situatie, bijvoorbeeld bij een scheiding of werkconflict. Of steun kunnen bieden bij een terminale ziekte. Deze mix van voorbeelden is denk ik alleen mogelijk in ons vak als huisarts.”

Mooi, maar zwaar
“Het is een mooi vak, maar ook een zwaar vak. De dagen zijn heel intensief. Je moet heel vaak switchen met je aandacht: elke tien minuten een nieuwe patiënt met diens eigen verhaal en de vele dingen die ‘even tussendoor’ gedaan moeten worden. De problematiek waar je mee te maken krijgt, kan emotioneel zwaar zijn. Er is een continue tijdsdruk tijdens het spreekuur en ook de rest van de dag. En daarnaast komen dan nog de extra dingen: het bijhouden van de zorgprogramma’s, de lijstjes huiswerk voor het FTO nalopen, allerlei overleggen en ga zo maar door. Soms heb ik aan het eind van de dag het gevoel een marathon te hebben gelopen en ben ik blij dat ik de eindstreep heb gehaald.”

Balans
“Mindfulness en yoga helpen me beter voor mezelf te zorgen en in balans te blijven, zodat ik goed voor anderen kan blijven zorgen. In de yoga en mindfulness concentreer je je alleen op je lijf en je ademhaling. Je bent even uit je gedachten, uit het denken. Het gaat om bewust-zijn, bewust zijn. Heel anders dan een uurtje sporten, want yoga en mindfulness zijn niet prestatiegericht, je hoeft niets te bereiken. Niet ziekte is er belangrijk, maar wel-zijn, je prettig voelen. En daar is niets spiritueels of zweverigs aan.”

Meer van het goede
“Ik ben een reguliere, westerse huisarts en waak ervoor yoga en mindfulness bij mijn patiënten te promoten. In het contact met mijn patiënten speelt het wel onbewust een rol in hoe ik aandacht geef en hoe ik bepaalde problematiek bekijk. In onze maatschappij moeten we veel van onszelf, alles lijkt maakbaar, maar dat is het natuurlijk niet. Af en toe, en zeker als jijzelf of een familielid ziek is, is een pas op de plaats nodig, een beetje rust en lief zijn voor jezelf. Waar word je gelukkig van, waar haal je energie vandaan? Als de balans niet goed is, kan zich dat uiten in lichamelijke klachten. Dan kijk ik samen met patiënten waar ze die rust al wel vinden en adviseer ze dat dan vooral meer te gaan doen. Zo versterk je wat mensen zelf al kunnen.”

Persoonlijk leiderschap
“Ik vind het heel erg belangrijk om als zorgverlener bezig te zijn met je persoonlijke ontwikkeling. Wie je zelf bent, neem je immers mee in je rol als arts richting collega’s en patiënten. Het gaat om persoonlijk leiderschap en dat kun je langs veel wegen bereiken, niet alleen via yoga of mindfulness. Jezelf goed leren kennen helpt je in allerlei opzichten. Je begrijpt sneller waar bijvoorbeeld irritatie bij jezelf vandaan komt, of herkenning van jezelf in een ander, en daardoor kun je er beter mee omgaan. Je wordt er een rijker, wijzer persoon van. En dat is goed voor jezelf én voor de mensen met wie en voor wie je het allemaal doet.”

©2015 Harriët Messing

Foto: D. Girigorie

TEKEN HET CHARTER VAN COMPASSION FOR CARE

Teken nu

Momenteel hebben mensen het charter getekend